“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡
ดอกชบาซ้อน คืออะไร ? ทำความรู้จักวัตถุดิบเพื่อสุขภาพแห่งปี 2022
ทุกคนรู้จักดอกชบาว่าเป็นดอกไม้ที่สวยและมีหลากสีสัน และดอกชบา ลักษณะมีหลายสายพันธุ์ที่แตกต่างกันไป มีทั้งแบบกลีบชั้นเดียวและแบบกลีบซ้อน ซึ่งดอกชบาก็ไม่ได้เป็นเพียงดอกไม้ที่สวยงามเท่านั้น แต่ยังมีสรรพคุณต่างๆ ที่ดีและมีประโยชน์ต่อสุขภาพอีกด้วย เหมือนอย่างดอกมะลิ สรรพคุณดีๆ ก็มีมากมาย เพราะฉะนั้น เรามารู้จักกันดีกว่าค่ะว่า ดอกชบาซ้อน นั้นสามารถเอามากินอย่างไรได้บ้าง มีประโยชน์และข้อควรระวังอย่างไร
ทำไมใครๆ ก็กิน ดอกชบาซ้อน ? ดอกไม้นี้มีประโยชน์อย่างไร ?
ดอกชบา (Hibiscus) เป็นพืชที่มีดอกไม้หลากสีสัน ถูกนำมาใช้เพื่อการตกแต่งและรักษาโรคมานานหลายศตวรรษ นิยมนำมาใช้ทำสารสกัด ชา และอาหารเสริมต่างๆ ซึ่งชาดอกชบาซ้อนนั้นมีสารประกอบที่เป็นประโยชน์มากมาย ได้แก่ แอนโธไซยานินซึ่งเป็นเม็ดสีที่ทำให้ดอกไม้มีสีแดงสดใส นอกจากนี้ยังมีฟลาโวนอยด์ กรดฟีนอลิก และกรดอินทรีย์ สารประกอบเหล่านี้หลายชนิดทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ช่วยปกป้องร่างกายไม่ให้เกิดความเสียหายหรือเกิดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่น และประโยชน์ในด้านอื่นๆ ของดอกชบานั้นจะมีอะไรอีกบ้าง มาดูกันเลย
- ช่วยลดความดันโลหิต
เครื่องดื่มและอาหารเสริมที่สกัดมาจากดอกชบาซ้อนนั้นสามารถลดความดันโลหิตได้ในผู้ที่มีความเสี่ยงต่อความดันโลหิตสูงและผู้ที่มีความดันโลหิตสูงเพียงเล็กน้อย เพราะจากการศึกษาพบว่าผู้ที่ดื่มชาชบาจะมีความดันโลหิตซิสโตลิกและไดแอสโตลิกลดลงอย่างมีนัยสำคัญ เมื่อดื่มชาชบา 2 ถ้วยทุกวันเป็นเวลา 1 เดือน ร่วมกับการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและการบริโภคอาหาร
- ป้องกันโรคอ้วนและช่วยในการลดน้ำหนัก
ดอกชบาซ้อนอาจช่วยลดน้ำหนักและป้องกันโรคอ้วนได้ เพราะสารสกัดจากชบาเข้มข้น ส่งผลให้ดัชนีมวลกาย (BMI) ลดลง รวมถึงน้ำหนักตัว ไขมันในร่างกาย และสัดส่วนลดลงด้วยเช่นกัน นอกจากยังมีส่วนช่วยในการลดคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ที่สามารถนำไปสู่การลดความเสี่ยงของโรคอ้วนอีกด้วย ซึ่งมีส่วนคล้ายกับสรรพคุณของดอกอัญชันเลยหล่ะค่ะ และสารสกัดจากชบาอาจช่วยป้องกันการสะสมของเซลล์ไขมัน สามารถป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่บางครั้งเกิดขึ้นกับโรคอ้วน เช่น ภาวะไขมันพอกตับและการดื้อต่ออินซูลิน
- กลุ่มอาการเมตาบอลิซึม
กลุ่มอาการเมตาบอลิซึมเป็นกลุ่มของปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ น้ำตาลในเลือดสูง ไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง ระดับคอเลสเตอรอล HDL ต่ำ และไขมันในร่างกายมากเกินไป ปัจจัยเหล่านี้สามารถเพิ่มความเสี่ยงของการพัฒนาเงื่อนไขของโรค เช่น โรคหัวใจและโรคเบาหวาน ซึ่งจากการศึกษาพบว่าดอกชบาซ้อนอาจช่วยรักษากลุ่มอาการเมตาบอลิซึมได้ เพราะจะช่วยลดความดันโลหิต ลดไตรกลีเซอไรด์ในเลือด และลดระดับน้ำตาลในเลือดได้อย่างมีนัยสำคัญ
- ต้านมะเร็ง
สารต้านอนุมูลอิสระในดอกชบาซ้อนอาจมีคุณสมบัติต้านมะเร็งได้ เพราะไปช่วยยับยั้งเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาของมะเร็งต่อมลูกหมาก และกระตุ้นการตายของมะเร็งเต้านมและเซลล์มะเร็งผิวหนัง นอกจากนี้ยังอาจเพิ่มประสิทธิภาพของการรักษาด้วยเคมีบำบัดในเซลล์มะเร็งเต้านมอีกด้วย
เกร็ดสุขภาพ : ในการแพทย์แผนโบราณ จะใช้การเตรียมชบาเพื่อรักษาอาการเจ็บป่วย เช่น ปัญหาเกี่ยวกับตับ ลดความดันโลหิต กระตุ้นผลขับปัสสาวะ ลดคอเลสเตอรอลสูง และอื่นๆ เพราะความอุดมสมบูรณ์ของสารประกอบออกฤทธิ์ทางชีวภาพในดอกชบานั้นมีประโยชน์ต่อสุขภาพ ซึ่งสารอาหารและสารประกอบในต้นชบา ลักษณะจะแตกต่างกันไปตามส่วนต่างๆ ของพืช อย่างเช่น ชบาดิบจะประกอบด้วยคาร์โบไฮเดรต แคลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม วิตามินซี และวิตามินบี
กินดอกชบาอย่างไรได้ประโยชน์ต่อสุขภาพ พร้อมเมนูแนะนำ
หนึ่งในการนำดอกชบามาบริโภคที่พบบ่อยที่สุดคือชาชบา ซึ่งเป็นชาสมุนไพรสีแดงเข้มที่ทำจากดอกชบาซ้อน สามารถดื่มได้ทั้งแบบร้อนและแบบเย็น ชาชบาจะมีรสเปรี้ยวคล้ายกับแครนเบอร์รี่ และนอกจากชาแล้ว ยังมีผงชบา แคปซูล และสารสกัดรูปแบบต่างๆ ที่สามารถนำมากินเป็นตัวช่วยในการเสริมสร้างประโยชน์ให้แก่ร่างกาย เช่น ช่วยลดความดันโลหิต ลดไขมันในร่างกาย ปรับปรุงกลุ่มอาการเมตาบอลิซึม ปกป้องตับ และต่อสู้กับเซลล์มะเร็ง และนอกจากชาดอกชบาแล้ว เรายังสามารถนำดอกชบาดิบมาปรุงอาหารได้ด้วย เช่น นำมาทำดอกไม้ทอด ไข่เจียวดอกชบา หรือยำดอกชบา
ข้อควรระวังในการบริโภค
การดื่มชาชบาในปริมาณปานกลางโดยทั่วไปถือว่าปลอดภัย ในขณะที่ความปลอดภัยของการใช้สารสกัดชบาในปริมาณสูงเป็นเวลานานอาจทำให้ตับถูกทำลาย และมีปฏิกิริยากับยาบางชนิดได้ ในขณะที่ผู้ที่ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรไม่ควรดื่มชาชบาหรือกินอาหารเสริมชบา ลักษณะต่างๆ เนื่องจากไม่มีหลักฐานเกี่ยวกับความปลอดภัยสำหรับคนกลุ่มนี้เช่นเดียวกับโทษของมะรุม นอกจากนี้ชบายังช่วยลดความดันโลหิตสูงและน้ำตาลในเลือด ดังนั้น ผู้ที่มีความดันโลหิตสูงหรือเป็นเบาหวานที่กำลังใช้ยาควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนบริโภคชบาด้วยค่ะ
เกร็ดสุขภาพ : สามารถทำชาชบาได้ง่ายๆ โดยการแช่ดอกชบาในน้ำเดือดเป็นเวลาห้านาที สามารถดื่มร้อนหรือเย็นก็ได้ และหากมีรสฝาดแนะนำให้เติมน้ำผึ้งหรือน้ำมะนาว เพื่อให้รสชาติอร่อยยิ่งขึ้น
Hibiscus หรือดอกชบาซ้อนนั้น เป็นไม้ดอกที่เติบโตในสภาพอากาศร้อนชื้น มีสารประกอบหลายชนิดที่อาจเป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ และมีในรูปแบบของชา แคปซูล ผง และสารสกัด มีประโยชน์หลายประการต่อร่างกาย หากคุณมีสุขภาพที่แข็งแรงไม่มีโรคประจำตัว การบริโภคดอกชบาในปริมาณที่พอเหมาะก็จัดว่าปลอดภัยไม่เป็นอันตราย แต่หากมีโรคประจำตัวหรือใช้ยา แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ก่อนเพื่อความปลอดภัยค่ะ
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : medicalnewstoday.com, healthline.com
ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ
