“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡
โดนน้ำร้อนลวก ต้องทำยังไง ?! แนะวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่ใครๆ ก็ทำตามได้จริง !
หากคุณเคยจิบกาแฟร้อนๆ หรือทำอาหารด้วยการใช้น้ำร้อน อาจเคยประสบปัญหาน้ำร้อนลวกจนเกิดเป็นแผลไหม้พุพอง ซึ่งการถูกลวกด้วยน้ำร้อนอาจทำให้เกิดความเจ็บปวดและความเสียหายต่อผิวหนังจากความร้อนชื้นหรือไอระเหย แผลไหม้ที่เกิดจากน้ำร้อนลวกเป็นหนึ่งในอุบัติเหตุในครัวเรือนที่พบบ่อยที่สุด และสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนและทุกเวลา หากเรารู้วิธีประเมินสถานการณ์ ก็สามารถหาวิธีรักษาอาการบาดเจ็บได้อย่างรวดเร็ว เพราะฉะนั้น เราควรมารู้จักถึงวิธีรักษาแผลน้ำร้อนลวกเบื้องต้นที่สามารถทำได้ทันทีที่บ้าน เพื่อลดความเจ็บปวดและเสียหายจากการที่ โดนน้ำร้อนลวก กันค่ะ
โดนน้ำร้อนลวก ต้องทำยังไง ปฐมพยาบาลแบบไหนถึงจะถูกต้อง
การโดนน้ำร้อนลวกสามารถเกิดขึ้นได้โดยไม่ได้ตั้งใจ และมักเกิดจากอุบัติเหตุเล็กน้อยเมื่อคุณรีบร้อน ไม่ว่าจะเป็นทำเครื่องดื่มร้อนๆ หรือน้ำซุปหกลวกตัวเอง ไอน้ำจากเตาอบหรือไมโครเวฟสามารถเผาไหม้ผิวหนังได้หากคุณอยู่ใกล้เกินไป หรือโดนลวกจากน้ำประปาหากเครื่องทำน้ำอุ่นของคุณตั้งไว้ที่อุณหภูมิสูงเกินไป ซึ่งแผลไหม้พุพองจากน้ำร้อนลวกนั้นเป็นเรื่องปกติโดยเฉพาะในอุตสาหกรรมร้านอาหาร ในห้องครัวของร้านอาหาร ที่ต้องรักษาอุณหภูมิของน้ำให้สูงเพื่อป้องกันไม่ให้แบคทีเรียเติบโตมากเกินไป และเพื่อทำความสะอาดเครื่องครัวอย่างเหมาะสม แต่สำหรับบางคนอาจเกิดอุบัติเหตุเหล่านี้ได้จากที่บ้าน แต่เราสามารถป้องกันและรักษาเบื้องต้นได้
เกร็ดสุขภาพ : น้ำร้อนลวกสามารถป้องกันได้ ด้วยการตรวจสอบอุณหภูมิของเครื่องทำน้ำร้อน อย่าปล่อยให้เกิน 50 องศาเซลเซียส หรือขณะทำอาหารในครัวเมื่อน้ำเดือดให้ย้ายหม้อไปที่บริเวณอื่นให้ห่างจากเตา เพื่อกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น อย่าเพิ่งกังวลจนเป็นโรคกลัวต่างๆ เพราะไม่ใช่ทุกคนที่จะเกิดอุบัติเหตุได้ หากเรามีสติและไม่ประมาทค่ะ
ประเมินสถานการ์ของแผลโดนน้ำร้อนลวก
ก่อนจะไปรู้ถึงวิธีรักษาแผลน้ำร้อนลวกนั้น ควรเริ่มจากการประเมินสถานการณ์ก่อน ด้วยการมองหาสัญญาณของแผลไหม้ หลังจากที่คุณทำน้ำร้อนหกใส่ผิวหนังแล้ว คุณต้องหาให้ได้ว่าคุณมีแผลไหม้ประเภทไหน แผลไหม้จะแบ่งตามระดับ ดังนี้
แผลไหม้ระดับแรก
คือแผลไหม้ที่ผิวเผินจนถึงชั้นบนสุดของผิวหนัง อาการที่พบจากแผลไหม้ระดับแรก ได้แก่ มีการทำลายผิวชั้นบนสุด ผิวแห้ง แดง และเจ็บ ผิวลวกหรือเปลี่ยนเป็นสีขาวเมื่อกด สิ่งเหล่านี้จะหายภายในสามถึงหกวันโดยไม่มีรอยแผลเป็น
แผลไหม้ระดับที่สอง
หากน้ำร้อนขึ้นหรือโดนน้ำร้อนลวกเป็นเวลานานอาจเกิดแผลไหม้ระดับที่สองได้ นี่ถือเป็นแผลไหม้ที่มีความหนาเพียงบางส่วน และอาการรวมถึงมีการทำลายผิวสองชั้นแต่เพียงผิวเผิน มีรอยแดงและของเหลวไหลที่บริเวณที่โดนน้ำร้อนลวก มีแผลพุพอง และบริเวณที่ได้รับผลกระทบจะรู้สึกปวดเมื่อสัมผัสเบาๆ สิ่งเหล่านี้ใช้เวลาหนึ่งถึงสามสัปดาห์ในการรักษาและอาจเกิดแผลเป็นหรือเปลี่ยนสี โดยที่ผิวจะเข้มหรืออ่อนกว่าผิวโดยรอบ
แผลไหม้ระดับที่สาม
เกิดขึ้นเมื่อน้ำร้อนจัดหรือสัมผัสกับน้ำเป็นเวลานาน ถือว่าเป็นการเผาไหม้ที่มีความหนาและบางส่วนลึก อาการได้แก่ สร้างความเสียหายให้กับผิวสองชั้นที่แทรกซึมลึกเข้าไปในชั้นที่สอง รู้สึกปวดตรงบริเวณที่เกิดแผลเมื่อกดแรงๆ ผิวจะไม่ซีดหรือเปลี่ยนเป็นสีขาวเมื่อกด มีตุ่มพองขึ้นตรงบริเวณที่เกิดแผล ซึ่งแผลไหม้ระดับสามต้องไปพบแพทย์และมักต้องเข้ารับการผ่าตัดหรือเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเพื่อให้ฟื้นตัว หากรอยแผลมีมากกว่า 5% ของร่างกาย
แผลไหม้ระดับที่สี่
คือแผลไหม้ที่รุนแรงที่สุด นี่เป็นอาการบาดเจ็บสาหัสและต้องการความช่วยเหลือฉุกเฉินทันที อาการรวมถึงสร้างความเสียหายอย่างสมบูรณ์ผ่านผิวหนังสองชั้น โดยมักจะสร้างความเสียหายให้กับไขมันและกล้ามเนื้อที่อยู่ด้านล่าง แม้แต่กระดูกก็ได้รับผลกระทบ กดแล้วไม่เจ็บ มีการเปลี่ยนสีบริเวณที่เกิดแผลเป็นสีขาว เทา หรือดำ เกิดความแห้งที่บริเวณที่เกิดแผล อาการเหล่านี้ต้องเข้ารับการผ่าตัดรักษาและมีแนวโน้มว่าจะต้องพักรักษาตัวในโรงพยาบาลด้วยค่ะ
วิธีรักษาแผลน้ำร้อนลวก
หากต้องการรักษาแผลไหม้พุพองจากการโดนน้ำร้อนลวก สามารถรักษาได้ที่บ้าน เคล็ดลับการปฐมพยาบาลเบื้องต้นเหล่านี้สามารถช่วยรักษาอาการไหม้หรืออาการบาดเจ็บจากน้ำเดือดได้ ตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
อุปกรณ์ที่ต้องใช้
- ผ้าสะอาด
- ถุงน้ำแข็ง หรือเจลประคบเย็น
- ยาปฏิชีวนะแบบทา
- สำลีก้อน
- ผ้าก๊อซ
- ผ้าพันแผล
- ขั้นตอนที่ 1
ล้างแผลด้วยสบู่อ่อนๆ หลีกเลี่ยงการใช้สารฆ่าเชื้อใดๆ เช่น ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ หากเสื้อผ้าของคุณติดอยู่กับผิวหนัง อย่าพยายามถอดด้วยตัวเอง เพราะแผลอาจรุนแรงกว่าที่คุณคิด ควรรีบไปพบแพทย์ฉุกเฉินเพื่อตัดเสื้อผ้า ยกเว้นส่วนที่ติดอยู่กับแผลไหม้ และวางถุงน้ำแข็งหรือเจลประคบเย็นบนรอยไหม้และเสื้อผ้านานสองนาที
- ขั้นตอนที่ 2
ถั่วเหลืองมีไอโซฟลาโวน ซึ่งเป็นกลุ่มไฟโตเอสโตรเจน สิ่งนี้อาจส่งผลเสียต่อสตรีมีครรภ์เนื่องจากทารกในครรภ์ที่กำลังเติบโตมีทำให้แผลเย็นลง หลังจากที่ล้างแผลแล้วให้จุ่มบริเวณที่โดนน้ำร้อนลวกในน้ำเย็นเป็นเวลา 15 ถึง 20 นาที อย่าใช้น้ำแข็ง น้ำเย็นจัด หรือน้ำไหลผ่าน เพราะอาจทำให้เกิดความเสียหายเพิ่มเติมได้ และอย่าใช้น้ำร้อนเพราะอาจทำให้ระคายเคือง หากแผลน้ำร้อนลวกครอบคลุมร่างกายส่วนใหญ่ อย่าแช่ตัวในน้ำเย็นเด็ดขาด เพราะนี่อาจทำให้คุณสูญเสียความร้อนในร่างกายและทำให้อาการบาดเจ็บรุนแรงขึ้น
- ขั้นตอนที่ 3
นำผ้าชุบน้ำเย็นแล้ววางลงบนบริเวณที่เป็นแผล แต่ห้ามถู สามารถเตรียมผ้าได้โดยชุบน้ำประปาและแช่เย็นจนเย็น ห้ามใช้เนยทาแผล นอกจากจะไม่ช่วยให้แผลไหม้เย็นลงแล้วยังทำให้เกิดการติดเชื้อได้ด้วย
- ขั้นตอนที่ 4
ป้องกันการติดเชื้อ เพื่อช่วยป้องกันแผลจากการติดเชื้อ หลังจากที่ทำให้แผลเย็นลงแล้ว ควรทายาปฏิชีวนะ เช่น Neosporin หรือ Bacitracin ด้วยนิ้วที่สะอาดหรือสำลีก้อน หากเป็นแผลเปิดให้ใช้ผ้าก๊อซแบบไม่ติดผ้าแทน เพราะเส้นใยของสำลีอาจไปติดอยู่ในแผลเปิดได้ จากนั้นใช้ผ้าพันแผลที่ไม่ยึดติดกับบริเวณที่ไหม้ เช่น Telfa ปิดทับบริเวณแผล และเปลี่ยนผ้าพันแผลวันละ 1-2 ครั้ง แล้วทาครีมใหม่อีกครั้ง
- ขั้นตอนที่ 5
พยายามอย่าเจาะหรือทำลายตุ่มพองที่เกิดขึ้น หากผิวหนังเริ่มคันในขณะที่รักษาให้หลีกเลี่ยงการเกาเพราะอาจติดเชื้อได้ เนื่องจากผิวหนังที่ไหม้มีความไวสูงต่อการติดเชื้อ นอกจากนี้ยังสามารถทาขี้ผึ้งเพื่อช่วยบรรเทาอาการคัน เช่น ว่านหางจระเข้ ซึ่งว่านหางจระเข้ช่วยอะไรนั้น สามารถช่วยบรรเทาอาการแสบร้อนและไหม้ต่างๆ ได้นั่นเองค่ะ
เกร็ดสุขภาพ : หากมีอาการปวดจากแผลจากการโดนน้ำร้อนลวก เมื่อทำการปิดแผลแล้วให้ยกบริเวณที่ไหม้อยู่เหนือหัวใจ วิธีนี้จะช่วยลดอาการบวมและบรรเทาอาการปวดได้ และเพื่อช่วยรักษาอาการปวดเรื้อรัง ให้กินยาแก้ปวด เช่น อะเซตามิโนเฟน (ไทลินอล) หรือไอบูโพรเฟน สามารถกินได้วันละหลายครั้งตามคำแนะนำตราบเท่าที่ความเจ็บปวดยังคงอยู่ อย่าลืมอ่านคำแนะนำการใช้ยาบนฉลากบรรจุยา เนื่องจากขนาดยาอาจแตกต่างกันไปตามประเภทและยี่ห้อ
แผลโดนน้ำร้อนลวกต้องใช้เวลาในการรักษา แม้ว่าอาการที่ไม่รุนแรงอาจใช้เวลาหลายวัน แต่อาการหรือแผลที่รุนแรงกว่าอาจใช้เวลาหลายสัปดาห์กว่าจะหายเป็นปกติ หากสังเกตเห็นอาการช็อกหรืออาการติดเชื้อ หรือถ้าแผลมีขนาดใหญ่กว่าสามนิ้ว ให้ไปพบแพทย์ทันทีนะคะ และหากคุณเริ่มมีอาการโรคแพนิค วิธีการรักษานั้นสามารถช่วยให้ดีขึ้นได้ เพราะหลายคนที่เคยเกิดอุบัติเหตุน้ำร้อนลวก อาจมีอาการกลัวหรือแพนิคได้ค่ะ
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : wikihow.com, medicalnewstoday.com, healthline.com
ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ
