“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡
ควันธูป เป็นอันตรายต่อร่างกายแค่ไหน ? ชวนรู้เพื่อหลีกเลี่ยงกัน !
ไม่ว่าจะไหว้พระหรือไหว้เจ้าที่บ้านทุกเช้า หรือไปบนบานตามสถานทึ่ชื่อดัง หนึ่งในวิถีปฎิบัติก็ต้องมีการจุดธูปการกราบไหว้อยู่เสมอเพื่อชีวิตที่ราบรื่นและสร้างความสบายใจ แต่ทุกคนรู้หรือไม่ว่า ควันธูป ที่ลอยอยู่บนอากาศอยู่นั้นส่งผลร้ายต่อสุขภาพที่ทุกคนอาจคาดไม่ถึง ในบทความนี้เราอยากชวนทุกคนไปรู้จักธูปและอันตรายจากควันธูปกันให้มากขึ้นค่ะ
ระวัง ! อันตรายจากควันธูป ส่งผลร้ายต่อุขภาพมากน้อยแค่ไหนกัน
เห็นได้อย่างชัดเจนว่าการจุดธูปและควันจากธูปนั้นส่งผลเสียต่อสุขภาพ นั่นก็คือเป็นการเพิ่มโอกาสในการเกิดโรคมะเร็งจากสารและฝุ่นละอองที่ออกมา แต่การจะเกิดโรคมะเร็งได้นั้นไม่ว่าจะด้วยต้นเหตุใดต้องอาศัยเวลาในการก่อตัวและสะสมในร่างกายมาสักพัก แต่สำหรับควันธูปนั้น เราจะพาไปดูกันว่าอันตรายที่เกิดขึ้นกับร่างกาย มาจากสารชนิดใด อันตรายมากแค่ไหน และเกิดอาการยังไงได้บ้างจากการสูดดมควันเข้าไป
ทำไม “ควันธูป” ถึงอันตราย ?
ทุกครั้งที่เราจุดธูป ควันจากธูปที่ลอยออกมาจะปล่อยสารในกลุ่ม PAHs: Polycyclic Aromatic Hydrocarbons ออกมาถึง 3 ชนิด ได้แก่ เบนซีน (Benzene) บิวทาไดอีน (Butadiene) และเบนโซเอไพรีน (Benzoapyrene) สารเหล่านี้นั่นเองที่เป็นต้นตอร้าย ทำให้เราอาจมีโอกาสเป็นมะเร็งจากควันของธูป นอกจากจะทำลายสุขภาพแล้ว ควันธูปยังปล่อยฝุ่นละอองออกมาที่ขนาดเล็กกว่า 10 ไมครอน หรือ PM10: Particulate Matter เรียกว่าเป็นฝุ่นที่เล็กมากๆ ลอยอยู่ในอากาศและส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมอย่างเหตุการณ์ PM 2.5 ทำให้อากาศได้รับการปนเปื้อน ซึ่งฝุ่นประเภทนี้สามารถเข้าสู่ร่างกายผ่านการหายใจได้
เกร็ดสุขภาพ : สารอันตรายจากควันธูปทั้งสามชนิดนั้น สามารถก่อให้เกิดมะเร็งที่แตกต่างกัน เบนซีนหากรับเข้าสู่ร่างกายและสะสมมากๆ อาจก่อให้เกิดมะเร็งเม็ดเลือดขาว ส่วนบิวทาไดอีนจะเกี่ยวข้องกับระบบเลือดโดยตรง และสุดท้ายเบนโซเอไพรีน มีผลต่อปอด ผิวหนัง และกระเพาะปัสสาวะ ถือเป็นสารที่อันตรายมากที่สุดในการกระตุ้นให้เกิดมะเร็ง
อันตรายจากควันธูปรุนแรงเท่าควันบุหรี่หรือไม่
สิ่งที่เราถูกสอนกันมาตลอดก็คือการสูบบุหรี่นั้นไม่ดีต่อสุขภาพปอด เป็นเรื่องจริงที่น่ากลัวแต่ก็มีผู้ป่วยโรคปอดเพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง และไม่ใช่กับแค่คนสูบ แต่คนรอบข้างก็รับผลร้ายนี้ไปด้วยเช่นกัน ซึ่งควันจากธูปก็มีลักษณะภายนอกที่ดูคล้ายกัน แถมยังสร้างความอึดอัดขณะที่ได้สูดดม จึงเกิดคำถามขึ้นอย่างหนาหูว่า อะไรอันตรายกว่าระหว่างควันธูปกับควันบุหรี่ หรืออันตรายเท่าๆ กัน ? เพราะในไทยเราใช้ธูปกันอยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะไหว้พระในบ้าน ไหว้เทพเจ้า หรือเทศกาลต่างๆ ที่ได้รับอิทธิพลมาจากจีน ต้องขอบอกตรงนี้เลยว่าควันจากการจุดธูปนั้นทำให้ระบบหายใจระคายเคืองได้ และต้องใช้ระยะเวลานานเช่นเดียวกันในการสะสมก่อตัวกลายเป็นมะเร็งปอด และในคนที่เป็นหอบหืด สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการกำเริบ ก็มาจากการสูดดมควันจากการจุดธูปได้เช่นกัน
เกร็ดสุขภาพ : การจุดธูปเพียง 3 ดอก สามารถก่อให้เกิดควันที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งได้ โดยเทียบกันให้เห็นภาพง่ายๆ กับการสูดควันรถในท้องถนนในช่วงที่รถหนาแน่นหรือกำลังติดขัดนั่นเอง (ข้อมูลจากงานวิจัยของสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์)
อาการหรือโรคที่อาจเกิดขึ้นจากการสูด ควันธูป
ขนาดเราจุดธูปเพียง 3 ดอกยังสามารถทำให้หายใจลำบากขึ้น การที่เราไปตามสถานที่สำคัญ หรือมีการจุดธูปไหว้เทพเจ้าชื่อดัง แน่นอนว่าไม่ใช่เราคนเดียวที่จุดธูปนั้น ควันจากธูปของแต่ละคนที่กำลังไหว้ หรือธูปที่ถูกปักไว้ก็ลอยคลุ้งเต็มไปหมด ซึ่งยิ่งทำให้เราเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งปอดมากกว่าเดิม แม้ว่าข้อมูลทางการแพทย์จะระบุว่าต้องใช้เวลาสะสมมากถึง 10 ปี สำหรับใครที่ไปไม่บ่อยครั้งอาจไม่เสี่ยงมากเท่าคนที่ต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมเช่นนั้นเป็นเวลานานๆ หรือตลอดทั้งวัน คนเหล่านี้ได้รับสารพิษและเสี่ยงโรคมะเร็งมากกว่าคนทั่วไปมากถึง 4 เท่า
ระหว่างสูดดมควันธูปนั้นเราอาจมีอาการระคายเคืองแสบจมูก แสบตาจากอาการตาแห้ง และน้ำตาไหลเพื่อทดแทนน้ำในตาที่เสียไป จาม ไอ หายใจได้ลำบาก ปวดศีรษะ หรืออาจรุนแรงถึงขั้นหมดสติหากต้องสูดดมเป็นเวลาที่นานเกินไป ซึ่งอาการเหล่านี้จะยิ่งเสี่ยงหากเป็นเด็ก คนชรา หรือคนที่กำลังมีปัญหาในด้านการหายใจ หรือมีโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจอยู่แล้ว เช่น โรคถุงลมโป่งพอง หลอดลมอักเสบ คนเหล่านี้ถือเป็นกลุ่มเสี่ยงอย่างมากที่จะได้รับผลกระทบทางลบจากควันของธูป
ป้องกันหลีกเลี่ยงอันตรายจากควันธูป
ความแออัดของคนหรือการจุดธูปจำนวนมากในบริเวณนั้นๆ อาจไม่ใช่ปัจจัยเดียวที่ก่อให้เกิดสถาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมและเสี่ยงอันตราย แต่หากบริเวณนั้นสามารถเปิดโล่งได้ก็จะลดโอกาสรับอันตรายจากธูปเหล่านี้ หรือในด้านของคนขายอาจเปลี่ยนมาใช้เป็นธูปขนาดสั้นเพื่อลดจำนวนควัน ซึ่งพวกเราที่เข้าไปซื้อธูปมาจุดก็จะสามารถเลี่ยงอันตรายที่เกิดจากควันธูปได้เช่นกัน
หรือเราอาจเริ่มที่ตัวเองโดยเลี่ยงไปสถานที่นั้นๆ ที่มีคนหนาแน่น แต่หากจำเป็นต้องไปจริงๆ ให้ใส่หน้ากากอนามัย หรือใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำนิดหน่อยปิดจมูกเอาไว้ หลังจากนั้นให้ล้างมือและหน้าให้เรียบร้อย แต่ในกรณีที่เป็นการไหว้ในที่ส่วนตัวแบบปิด ควรจุดธูปในที่แจ้ง หลีกเลี่ยงการเปิดแอร์และห้องที่ไม่มีหน้าต่าง
การรู้เอาไว้และรู้ให้ถูกถือว่าเป็นเรื่องดีที่เราสามารถเฝ้าระวังโอกาสเสี่ยงอันตรายที่เกิดจากควันธูปได้มากขึ้น การกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ไม่ใช่เพียงแค่ดีต่อใจแต่ต้องดีต่อร่างกายด้วยถ้าเราสามารถหลีกเลี่ยงอันตรายจากควันของธูปได้ และบำรุงปอดให้แข็งแรงด้วยสมุนไพรล้างปอด ส่วนใครที่คิดว่าไม่สูบบุหรี่ไม่น่าจะเสี่ยงเป็นมะเร็งปอดอาจลองคิดใหม่อีกครั้งในเรื่องนี้ เพราะถ้าเราละเลยควันจากการจุดธูปที่เต็มไปด้วยสารอันตราย เราก็มีโอกาสเป็นมะเร็งโดยที่ไม่ทันตั้งตัวได้เช่นกัน
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : multimedia.anamai.moph.go.th, healthline.com, tu.ac.th
Featured Image Credit : freepik.com/freestockcenter
ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ
