“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡
โรคหลงตัวเอง มีจริงหรือไม่ ! ชวนทำความเข้าใจกับโรคหลงตัวเอง แบบทดสอบ
ถ้าคุณเจอเพื่อนที่มีความมั่นใจในตัวเองสูง และรู้สึกหมั่นไส้นิดๆ ก็อาจจะแซวเล่นกันว่า “เธอนี่หลงตัวเองจริงๆ” แต่รู้หรือเปล่าว่า “โรคหลงตัวเอง” นั้น มีอยู่จริง และเป็นโรคบุคลิกภาพผิดปกติชนิดหนึ่ง และอาจถูกเข้าใจผิดกันว่า เป็นพฤติกรรมที่บุคคลนั้นๆ เลือกที่จะแสดงออกมา แต่ความจริงแล้ว เป็นความผิดปติทางจิตใจที่มีรายละเอียดลงลึกไปมากกว่าพฤติกรรมที่หลงใหลในรูปลักษณ์ของตัวเองหรือมีความมั่นใจในตัวเองสูง เพราะยังมีพฤติกรรมต่อต้านสังคม ขาดความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เรียกร้องความสนใจ หรือบังคับให้ผู้อื่นทำตามความต้องการของตัวเอง มาดูกันว่า บุคลิกภาพแบบหลงตัวเองนั้น แท้จริงแล้วเป็นอย่างไร และส่งผลเสียต่อคนรอบข้างหรือคนใกล้ชิดอย่างไร โรคหลงตัวเอง แบบทดสอบ นั้น มีอะไรบ้าง จะได้สังเกตคนรอบข้าง หรือสังเกตตัวเองว่า เรามีแนวโน้มที่จะเป็นโรคนี้หรือไม่ ?
ชวนทำความเข้าใจ โรคหลงตัวเอง ที่ไม่ได้หลงตัวเองแบบเล่นๆ !
อย่างที่กล่าวไปว่า อาการหลงตัวเอง เป็นความผิดปกติทางบุคลิกภาพชนิดหนึ่ง มีชื่อทางจิตวิทยาคือ Narcissistic Personality Disorder (NPD) โดยจะเรียกผู้ที่มีภาวะหลงตัวเองว่า Narcissism (นาซิสซิซึม) ซึ่งมีชื่อมาจากตำนานเทพเจ้ากรีก “นาร์ซิสซัส” (Narcissus) เทพผู้ถูกสาปให้หลงตัวเองจนต้องพบเจอกับความตาย ซึ่ง NPD หรือโรคหลงตัวเอง มีแบบทดสอบอย่างเป็นทางการ และต้องได้รับการวินิจฉัยในเชิงสุขภาพจิตโดยผู้เชี่ยวชาญ
ผู้ที่มีลักณะบุคลิกภาพแบบนี้ มักจะยึดเอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง ต้องการได้รับการยกยอชื่นชม หมกมุ่นอยู่กับรูปลักษณ์ ความสำเร็จของตัวเอง เชื่อว่าตนเองพิเศษกว่าคนอื่น ดราม่าเกินจริง คาดเดาไม่ได้ และขาดทักษะด้านการจัดการอารมณ์ ซึ่งคนรอบตัวเปรียบเหมือนเป็นสนามอารมณ์ที่จะต้องรับมือกับผู้ที่มีบุคลิกภาพเช่นนี้ และทำให้มีปัญหาด้านความสัมพันธ์กับคนรอบตัวได้ ซึ่งโรคหลงตัวเอง แบบทดสอบ จะทำให้เราพอจับสังเกตพฤติกรรมของคนกลุ่มนี้ได้ ก่อนที่จะถึงมือนักจิตวิทยาหรือจิตแพทย์ ถ้าใครอยากลองทำแบบทดสอบดู สามารถคลิกได้ที่นี่เลย psychcentral.com
เกร็ดสุขภาพ : นักจิตวิทยาได้มีการแบ่งกลุ่มบุคลิกภาพหลงตัวเองออกเป็น 2 กลุ่ม คือ คนหลงตัวเองเนื่องจากรู้สึกวิตกกังวล ขาดความมั่นคงในจิตใจ และอ่อนไหว (Vulnerable Narcissist) และคนหลงตัวเองโดยยกตนเหนือกว่าผู้อื่น (Grandiose Narcissist) ซึ่งนักจิตวิทยามองว่า ผู้ที่มีภาวะหลงตัวเองแบบยกตนเหนือกว่าผู้อื่น เป็นหนึ่งในบุคลิกภาพผิดปกติแบบต่อต้านสังคม (Antisocial Personality Disoder) ประเภทไม่มีความรู้สึกผิด และไม่รับผิดชอบต่อสิ่งที่ตัวเองกระทำ แม้จะสร้างความเดือดร้อนให้กับผู้อื่น ซึ่งเรียกกันว่า ไซโคพาธ (Psychopath)
เจาะลึก ! อาการของผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบหลงตัวเอง
มาดูกันว่า อาการเด่นๆ ของผู้ที่มีบุคลิภภาพแบบโรคหลงตัวเองนั้น จะมีอาการยังไงบ้างที่สามารถเห็นได้ชัด
1. รู้สึกว่าตัวเองยิ่งใหญ่ และมีความสำคัญเหนือกว่าผู้อื่น
ซึ่งมักจะแสดงออกโดยการ พูดโอ้อวดตัวเอง รู้สึกว่าตัวเองฉลาด มีความสามารถ และมีเสน่ห์มากกว่าคนอื่น ซึ่งโรคหลงตัวเอง แบบทดสอบ จะแสดงถึงพฤติกรรมความรู้สึกว่าตัวเองเหนือกว่าคนอื่นในทุกๆ ด้าน และบางครั้งอาจพูดเกินจริงหรือพูดโกหกเกี่ยวกับความสำเร็จและความสามารถของตัวเอง
2. ต้องการได้รับการยกย่อง และต้องการได้รับความรัก ความสนใจจากผู้อื่นอยู่ตลอดเวลา
โรคหลงตัวเอง แบบทดสอบ จะแสดงให้เห็นว่า ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบหลงตัวเองนั้น จะรู้สึกว่าตัวเองต้องได้รับการยกย่องและชื่นชมอยู่เสมอ และเรียกร้องความสนใจอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งมักจะหลีกเลี่ยงการโดนวิจารณ์ และไม่พอใจเมื่อคนอื่นไม่ชื่นชมหรือยกย่องตัวเอง
3. ชอบเอาเปรียบผู้อื่น
เนื่องจากคนที่มีบุคลิกภาพแบบหลงตัวเองมีกจะคิดว่าตัวเองมีอภิสิทธิ์เหนือคนอื่น และพิเศษกว่าใครๆ จึงมักจะใช้วิธีการเอารัดเอาเปรียบและใช้ประโยชน์จากคนอื่นเพื่อบรรลุความต้องการของตนเอง
4. ขาดความเห็นอกเห็นใจ
ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบหลงตัวเอง มักจะขาดความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เนื่องจากไม่สามารถเข้าใจความต้องการของผู้อื่น หรือที่เรียกว่า “เอาใจเขามาใส่ใจเรา” ได้ เพราะหมกหมุ่นอยู่กับตัวเองเป็นหลัก โรคหลงตัวเอง แบบทดสอบเรื่องการขาดความเห็นออกเห็นใจผู้อื่นจะเห็นได้อย่างชัดเจนมาก โดยแสดงออกผ่านพฤติกรรมเห็นแก่ตัว เอาแต่ใจตัวเอง และไม่เอาใจใส่ผู้อื่น
5. มักจะอิจฉา ริษยาผู้อื่น
โรคหลงตัวเอง แบบทดสอบที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือ มักจะอิจฉา ริษยาผู้อื่น และมีความเชื่อว่าทุกคนกำลังแข่งขันชิงดีชิงเด่นกับตัวเอง ในทำนองเดียวกัน ก็จะชอบแข่งขันกับคนอื่น และรู้สึกอิจฉาในความสำเร็จผู้อื่นอยู่เสมอ
6. เย่อหยิ่งและดูหมิ่นผู้อื่น
ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบหลงตัวเองมักจะมองข้ามผู้อื่น และด้อยค่าผู้อื่น รู้สึกว่าคนอื่นๆ ไม่สมควรได้รับสิ่งดีๆ เหล่านั้น ยกเว้นตัวเอง จะมองว่าคนอื่นไม่มีความสำคัญ ไร้ค่า ไร้สาระ ไปจนถึงรังเกียจผู้อื่นเลยทีเดียว
7. หมกมุ่นและคิดถึงแต่ความสำเร็จที่เหนือกว่าผู้อื่น
ซึ่งจะแสดงออกโดยการ ไล่ล่าตามหาสิ่งที่ดีที่สุดให้กับตัวเองอยู่เสมอ และโอ้อวดเกี่ยวกับสิ่งเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นหน้าที่การงาน เงินเดือน สินค้าแบรนด์เนม ของใช้หรูหรา รถยนต์ราคาแพง แม้กระทั่งในเรื่องความสัมพันธ์ เช่น ต้องคบหาดูใจกับผู้ที่มีฐานะดี มีอิทธิพล หน้าดี มีหน้าตาในสังคมเท่านั้น โดยที่ไม่ได้คำนึกถึงความรักหรือความผูกพัน และมักจะไม่พอใจเมื่อคนอื่นไม่เห็นคุณค่าของสิ่งเหล่านั้นไปในทางทิศเดียวกัน
เกร็ดสุขภาพ : ย้ำกันอีกครั้งว่า โรคหลงตัวเอง เป็นภาวะทางสุขภาพจิต ที่ได้รับการวินิจฉัยจากผู้เชี่ยวชาญ ไม่ได้หมายรวมถึงคนที่มีความมั่นใจในตัวเองสูง มีความนับถือตัวเอง เชื่อมั่นในตนเอง กล้าแสดงออก เป็นคนที่ดูแลรูปร่างหรือรูปลักษณ์ของตัวเองอยู่เป็นประจำ ชื่นชอบการแข่งขัน และภูมิใจในความสำเร็จของตัวเองอย่างแท้จริง ซึ่งโรคหลงตัวเองนั้น มักจะสร้างความลำบากใจหรือสร้างความเดือดร้อนให้กับคนรอบข้าง และต้องได้รับการรักษา ไม่อาจเหมารวมได้กับผู้ที่มีบุคลิกภาพดังกล่าวได้
สาเหตุของการเป็นโรคหลงตัวเอง
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคนี้ค่อนข้างมีความซับซ้อนเช่นเดียวกับการเกิดบุคลิกภาพผิดปกติประเภทอื่นๆ ซึ่งอาจมีปัจจัยมาจากพันธุกรรม สภาพแวดล้อม การเลี้ยงดู ประสบการณ์ในชีวิต เป็นต้น และอาจเกี่ยวข้องกับความผิดปกติของระบบประสาทและสมองที่ส่งผลต่อความคิดและพฤติกรรมของโรคดังกล่าว
การรักษาบุคลิกภาพผิดปกติแบบหลงตัวเอง
หากได้ทำการวินิจฉัยจากจิตแพทย์ว่าเป็นโรคหลงตัวเอง แบบทดสอบยืนยันผลอย่างชัดเจน พร้อมทั้งประเมินอื่นๆ ร่วมด้วยแล้ว สามารถทำการรักษาได้ดังนี้
• จิตบำบัด
ทำให้ผู้ที่อยู่ในภาวะนี้สามารถสร้างความสัมพันธ์อันดีกับผู้คนรอบข้างได้ และเข้าใจความคิด พฤติกรรม และการแสดงออกของตัวเอง พร้อมปรับปรุงพฤติกรรมเหล่านั้น เรียนรู้วิธีการสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น ยอมรับความสามารถและศักยภาพที่แท้จริงของตัวเอง ยอมรับในตัวผู้อื่น และสามารถจัดการอารมณ์และความรู้สึกของตัวเองได้
• รักษาด้วยวิธีการทางการแพทย์
หากมีอาการรุนแรงร่วมด้วย อาทิ มีอารมณ์เกรี้ยวกราด ทำร้ายตัวเอง ทำร้ายผู้อื่น หลงผิดไปจากความเป็นจริง เป็นโรคซึมเศร้า หรือวิตกกังวล เครียดอย่างรุนแรง อาจจะต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลและมีเจ้าหน้าที่แพทย์พยาบาลดูแลอย่างใกล้ชิดค่ะ
เป็นยังไงกันบ้างคะ ? พอจะรู้จักโรคหลงตัวเองมากขึ้นแล้วใช่ไหม อย่างที่กล่าวไปว่า โรคหลงตัวเองเป็นความผิดปกติทางสุขภาพใจที่จะต้องได้รับการรักษาหรือได้รับคำปรึกษาจากนักจิตวิทยา จิทแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ แม้ว่าโรคหลงตัวเอง แบบทดสอบ จะช่วยให้ทราบเบื้องต้นว่าเข้าข่ายเป็นโรคหลงตัวเองหรือไม่ แต่การไปพบแพทย์ หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญนั้น เป็นทางเลือกที่ดีที่สุดค่ะ การเจ็บป่วยทางใจ ก็คล้ายกับความเจ็บป่วยทางกายที่จะต้องได้รับการเยียวยา หากปล่อยเอาไว้ ก็จะเกิดผลเสียทั้งกับตัวเองและคนรอบข้างได้นะคะ
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : helpguide.org, psychcentral.com
Featured Image Credit : pexels.com/Vinicius Altava
ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ
