“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡
ตากุ้งยิง ติดต่อไหม ? อาการเป็นยังไง ? รักษายังไงบ้าง ?
ตากุ้งยิงนั้นเป็นการอักเสบของต่อมไขมันที่เปลือกตา ซึ่งมักจะเกิดในคนที่ขยี้ตาบ่อยๆ เวลาไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นละอองสกปรกมากๆ ทั้งที่ปลิวมาเข้าตา และนำมือสกปรกมาขยี้หรือจับตา ตากุ้งยิงนั้นเมื่อเป็นแล้วก็สามารถเป็นอีกได้ หากไม่ระวังและรักษาความสะอาดของมือก่อนที่จะมาสัมผัสตา นอกจากนี้อาจเกิดกับคนที่เป็นภูมิแพ้และคันตาบ่อยๆ หรือคนที่นอนดึก อดนอน (สนใจวิตามิน คนนอนน้อย อ่านเพิ่มเติมได้) ส่วนคำถามที่ว่า ตากุ้งยิง ติดต่อไหม ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ เวลาเป็นก็สามารถเป็นได้ทั้งเปลือกตา คือ ด้านบน ล่าง ซ้าย ขวา อาจเป็นได้พร้อมกันได้ทุกด้าน บทความนี้จะพาไปทำความรู้จักโรคนี้ให้มากกว่าเดิมกัน
ถ้าเป็นตากุ้งยิง ติดต่อไหม ? จะดูแลตนเองอย่างไรดี ?
ตากุ้งยิง เป็นโรคที่พบได้บ่อย เกิดจากการอักเสบของต่อมไขมันที่เกิดบริเวณเปลือกตา ซึ่งจะสังเกตได้จากการที่มีตุ่มแดงนูนขึ้นที่เปลือกตา มักจะมีอาการปวดร่วมด้วย ตากุ้งยิง ติดต่อไหม ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ แต่ในบางคนอาจจะมีอาการตาแดง หรือ น้ำตาไหล ตากุ้งยิง ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus aureus ซึ่งเป็นเชื้อที่พบได้บนผิวหนังของคนปกติอยู่แล้ว ในภาวะปกติ เชื้อนี้จะไม่ได้ก่อให้เกิดโรคอะไร แต่ถ้าหากเชื้อนี้เข้าไปสู่ภายใต้ผิวหนัง จะทำให้เกิดการติดเชื้อขึ้น ซึ่งจะแสดงออกมาในรูปแบบของ ตุ่ม ฝี หนอง รวมถึงตากุ้งยิง
ตากุ้งยิง ติดต่อไหม ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ แต่เกิดขึ้นได้ทั้งจากการเป็นตุ่มหนองที่บริเวณเปลือกตาด้านนอกซึ่งเป็นตุ่มหนอง แดง และเจ็บ เป็นผลของการอักเสบของต่อมไขมันที่ผิวหนัง หรือรากขน หรือเกิดจากการเป็นตุ่มหนองที่บริเวณเปลือกตาด้านใน เนื่องจากการอักเสบของต่อมไขมันที่แถบเปลือกตาด้านใน ทำให้เป็นตุ่มนูนแดงและเจ็บ
อาการของตากุ้งยิง
ในส่วนของตากุ้งยิง อาการนั้น เริ่มแรกจะมีอาการเจ็บๆ คันๆ บริเวณเปลือกตา ต่อมาจะเริ่มบวมแดง และจะเริ่มรู้สึกปวดบริเวณเปลือกตา หากกดลงไปบริเวณก้อนจะรู้สึกเจ็บ จะเริ่มเห็นเป็นหัวฝีหรือหัวหนองภายใน 4 – 5 วัน หลังจากนั้นหนองจะแตกและยุบไป ในกรณีที่หนองออกไม่หมด จะเกิดเป็นก้อนแข็งเป็นไตที่เปลือกตา ซึ่งจะค้างอยู่เช่นนั้นเป็นเวลานานและอาจจะกลับมาอักเสบขึ้นอีกได้เป็นครั้งคราว ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อแต่หากมีอาการปวดมาก และแนวโน้มอาการไม่ดีขึ้น มีอาการบวมแดงเป็นบริเวณกว้าง มีอาการตาพร่า หรือมองเห็นไม่ชัด ควรพบแพทย์
ประเภทของตากุ้งยิง
ตากุ้งยิงแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่
1. ตากุ้งยิงชนิดหัวมุดเข้าใน
ตากุ้งยิงชนิดนี้เกิดจากการอักเสบของต่อมเปลือกตาที่มีชื่อว่า ต่อมทาร์ซัล ต่อมนี้จะเรียงตัวอยู่บริเวณเปลือกตาบนและเปลือกตาล่าง เพื่อขับไขมันออกมาเคลือบบริเวณกระจกตาและขอบตา ป้องกันการระเหยของน้ำตาบริเวณผิวหน้ากระจกตาดำไม่ให้แห้งเร็วเกินไป เมื่อเกิดมีการติดเชื้อแบคทีเรีย จะทำให้มีการอักเสบภายในต่อมดังกล่าวที่วางเรียงรายอยู่ในชั้นแผ่นเปลือกตา เกิดการโป่งพองทีละน้อยๆ จนโต มีอาการเจ็บ ตากุ้งยิง ติดต่อไหม ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ แต่ชนิดนี้หัวของฝีจะชี้ หรือเห็นได้ชัดเมื่อพลิกเปลือกตาปลิ้นดูด้านใน หัวฝีจะมีลักษณะสีเหลือง รอบๆ สีเหลืองจะแดง
2. ตากุ้งยิงชนิดหัวออกด้านนอก
เป็นตากุ้งยิงชนิดที่หัวฝีชี้ออกด้านนอก สามารถเห็นหัวฝีสีเขียวๆ หรือจุดแดงๆ ที่ขอบเปลือกตาตรงโคนขนตาพอดี อาจจะเป็นได้ทั้งขอบตาล่างและขอบตาบน บางคนเป็นเพียงเม็ดเดียว บางคนเป็นพร้อมกันทั้งเปลือกตาบนและเปลือกตาล่าง บางคนร้ายกว่านั้น เป็นทั้งสองตา ตาละสองด้านคือบนและล่าง เกิดจากการอักเสบของต่อมบริเวณขุมขนเปลือกตาที่มีชื่อว่า ต่อมโมล ต่อมเหล่านี้เป็นต่อมที่เลี้ยงบริเวณขุมขน ช่วยขนตาให้ยาว เป็นต่อมไขมันและต่อมเหงื่อ เมื่อมีการอักเสบติดเชื้อจึงเกิดเป็นหนองขังภายใน โป่งพองออกมาเป็นหัวฝี ตากุ้งยิง ติดต่อไหม ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ แต่ตากุ้งยิงชนิดนี้มองดูลักษณะเหมือนหัวสิวขนาดใหญ่เม็ดหนึ่ง
3. ตากุ้งยิงชนิดเป็นไม่เจ็บ
ตากุ้งยิงชนิดนี้เป็นเพียงก้อนกลมๆ ค่อนข้างแข็งไม่มีอาการอะไร ผู้ป่วยอาจจะตรวจพบได้ด้วยตัวเองเพราะเอามือไปคลำบริเวณเปลือกตาพบเม็ดแข็งๆ กลมๆ ขนาดเมล็ดถั่วเขียวที่เปลือกตาบนหรือเปลือกตาล่าง หรือถ้าหลับตาจะเห็นก้อนนูนชัดเจน ถ้าเป็นในเด็กเล็กๆ พ่อแม่เด็กจะสังเกตลูกตัวเองขณะนอนหลับว่ามีเม็ดกลมๆ ที่เปลือกตา โดยเฉพาะเปลือกตาบนเห็นได้ชัด เชื่อว่าเกิดจากการที่ต่อมไมโบเมียนมีการอุดตันบริเวณรูเปิดตรงขอบเปลือกตา เซลล์ที่อยู่ภายในต่อมมีการเจริญมากมายผิดปกติขังตัวเองอยู่ภายในต่อมทำให้ผนังต่อมโป่งพอง ลักษณะเซลล์ที่เพิ่มจำนวนมากมายนี้มีลักษณะคล้ายวุ้น มิได้เกิดจากการอักเสบติดเชื้อแบคทีเรียเหมือนแบบที่ 1 และที่ 2 ตากุ้งยิงชนิดนี้ไม่ใช่โรคติดต่อ แต่อาจมีแบคทีเรียเล็ดลอดเข้าไปภายในต่อมเกิดการอักเสบได้เหมือนกัน
เกร็ดสุขภาพ : สำหรับตากุ้งยิง ติดต่อไหม ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ แต่สิ่งที่ควรทำเมื่อเป็นคือ ช่วงที่มีอาการ ให้ประคบอุ่น และหลีกเลี่ยงการแต่งหน้าบริเวณดวงตา หรือใส่คอนเทคเลนส์ ล้างหน้าให้สะอาด และล้างเครื่องสำอางก่อนนอนทุกครั้ง เปลี่ยนเครื่องสำอางที่ใช้กับตา ทุกๆ 6 เดือน ส่วนสิ่งที่ไม่ควรทำคือ อย่าพยายามบีบหรือเจาะตุ่มหนองออกเอง ไม่ควรใช้ผ้าขนหนู ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว ร่วมกับผู้ที่มีอาการ ไม่ควรขยี้ตาโดยไม่ได้ล้างมือ และไม่ควรใส่คอนเทคเลนส์โดยไม่ได้ล้างมือ
วิธีการรักษาตากุ้งยิง
ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ ส่วนมากแล้วจะสามารถหายได้เองภายในระยะเวลา 1-2 สัปดาห์ โดยไม่จำเป็นต้องใช้ยา และไม่จำเป็นต้องพบแพทย์ ทั้งนี้บางคนอาจจะพบว่า ตุ่มนั้นแตกและมีหนองออกมาหลังจาก 3-4 วันแรก โดยสิ่งสำคัญคือ ให้ประคบอุ่น โดยใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำอุ่น ประคบไว้ที่ตาประมาณ 5-10 นาที 3-4 ครั้ง ต่อวัน ซึ่งจะช่วยให้เกิดการระบายหนองออกไปได้เร็วขึ้น อย่างไรก็ตามหากพบว่าเป็นตากุ้งยิง อาการดังต่อไปนี้ จำเป็นต้องไปพบแพทย์ เริ่มปวดมากและแนวโน้มอาการไม่ดีขึ้น มีอาการบวมแดงเป็นบริเวณกว้าง มีอาการตาพร่าหรือมองเห็นไม่ชัด ซึ่งอาการเหล่านี้ แพทย์อาจจะให้ยาปฏิชีวนะ หรือใช้เข็มเจาะตุ่มฝี เพื่อระบายหนองออกให้ หรือตากุ้งยิง ติดต่อไหม ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ แต่ในบางกรณีที่รุนแรงมาก อาจต้องส่งตัวไปโรงพยาบาล
เกร็ดสุขภาพ : เพื่อรักษาสุขภาพดวงตาควรทำสิ่งต่อไปนี้ให้เป็นกิจวัตรประจำวัน ได้แก่ หลีกเลี่ยงการขยี้ตา ล้างมือบ่อยๆ ปกป้องดวงตาจากแสงแดด โดยสวมแว่นกัน หรือสวมหมวก ดื่มน้ำให้เพียงพอ ห้ามสูบบุหรี่ รักษาระยะห่างของจอภาพและใช้แสงสว่างในห้องอย่างเหมาะสม เลี่ยงเครื่องสำอางที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ต่อดวงตา นอนหลับให้เพียงพอ และรักษาสภาพแวดล้อมให้สะอาดปราศจากสิ่งสกปรกและฝุ่นละออง รวมถึงการเลือกกินอาหารวิตามินเอบำรุงดวงตาก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่สามารถทำได้
ตากุ้งยิงสามารถหายเองได้ หากได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี แต่หากไม่รีบประคบ ขยี้ตาบ่อย และปล่อยให้บวมอักเสบจนขึ้นมาเป็นเม็ดแล้ว โดยมากมักไม่หายต้องมาเจาะเอาหนองออก ถ้าไม่เจาะ บางรายตากุ้งยิง อาการหายได้เองแบบหายสนิท แต่บางรายหายแล้วเป็นไตเป็นเม็ดเหมือนสิวอุดตัน ซึ่งใช้เวลาหลายเดือนกว่าจะหาย ตากุ้งยิงไม่ใช่โรคติดต่อ เพราะฉะนั้นการป้องกันไว้ไม่ให้เกิดย่อมดีกว่า คือหลีกเลี่ยงการสัมผัสเปลือกตาด้วยมือที่ไม่สะอาด และไม่ควรขยี้ตา เลือกเคล็ดลับในการนวดตา ดูแลดวงตา เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดอาการตากุ้งยิง
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : medicalcenter.kmitl.ac.th, rama.mahidol.ac.th
Featured Image Credit : freepik.com/user18526052
ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ
