“เพื่อสุขภาพ” ชุมชนสุขภาพ เรื่องราวตรงใจ ตอบโจทย์ทุกช่วงวัย รุ่นไหนก็รัก ♡
มะเร็งปากมดลูก วัคซีน มีอะไรบ้าง ? ฉีดแล้วป้องกันได้จริงหรือ ?! ชวนทำความรู้จักกัน !
มะเร็ง เป็นโรคร้ายแรงที่สร้างความเจ็บปวดทั้งทางกายและใจให้กับผู้ป่วย และยังเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ซึ่งถ้าหากตรวจเจอได้ในระยะเริ่มต้นก็อาจสามารถรักษาให้หายได้ อย่างไรก็ตาม การป้องกันไม่ให้เกิดโรคนั้นเป็นวิธีที่ดีที่สุด นอกจากจะดูแลตัวเองให้มีสุขภาพแข็งแรงอยู่เสมอแล้ว การฉีดวัคซีน ก็สามารถป้องกันการเกิดโรคมะเร็งได้บางชนิด ซึ่งก็คือมะเร็งปากมดลูกนั่นเอง ปัจจุบันมีการรณรงค์ให้ผู้หญิงไปฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกกันมากขึ้น เพื่อลดโอกาสเสี่ยงในการเกิดโรค และ มะเร็งปากมดลูก วัคซีน มีอะไรบ้าง มีกี่ชนิด ต้องฉีดตอนอายุเท่าไหร่ ฉีดได้ที่ไหนบ้าง ใครที่กำลังหาข้อมูลอยู่ ก็ไปอ่านเพิ่มเติมกันได้เลยค่ะ
มะเร็งปากมดลูก วัคซีน มีอะไรบ้าง มารู้จักให้มากขึ้นกัน
มะเร็งปากมดลูก เป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยในเพศหญิง โดยพบได้บ่อยเป็นอันดับสองรองจากมะเร็งเต้านม (สถิติจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ปี 2564) ซึ่งมะเร็งปากมดลูก ไม่ได้เกิดจากกรรมพันธ์ุเหมือนกับโรคมะเร็งชนิดอื่นๆ แต่มาจากเชื้อไวรัส HPV หรือ Human Papillomavirus โดยการติดเชื้อ HPV จะพบได้บ่อยที่สุดในผู้หญิงช่วงอายุ 18 – 28 ปี หรือผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์แล้ว แต่เชื้อไวรัสชนิดนี้ใช้เวลาฟักตัวเป็นเวลานานเกือบ 10 ปีกว่าจะแสดงอาการของโรค ซึ่งการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยการตรวจภายในก็จะช่วยให้ตรวจเจอเชื้อได้และรักษาได้ทันท่วงที นอกจากนี้ ยังมีวิธีการป้องกันการติดเชื้อ HPV ด้วยการฉีดวัคซีน หรือรู้จักกันดีว่าเป็นวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกนั่นเอง แล้ววัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกมีกี่แบบ มีอะไรบ้าง ฉีดได้ตอนไหน ไปดูกันเลยค่ะ
มะเร็งปากมดลูก วัคซีนมีกี่แบบ มีกี่ชนิด ?
วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก หรือวัคซีน HPV เป็นวัคซีนที่สามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัส HPV ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญในการเกิดมะเร็งปากมดลูก เนื่องจากการติดเชื้อไวรัส HPV จะทำให้เซลล์ปากมดลูกมีการอักเสบเรื้อรัง และพัฒนาไปเป็นเซลล์มะเร็งในที่สุด นอกจากจะป้องกันมะเร็งปากมดลูกได้แล้ว ยังสามารถป้องกันโรคหูดหงอนไก่ และมะเร็งทวารหนักในผู้ชายได้อีกด้วย โดยทั่วไปแล้ว มะเร็งปากมดลูก วัคซีนที่สามารถป้องกันได้ จะมีอยู่ 3 ชนิดคือ วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก ชนิด 2 สายพันธ์ุ 4 สายพันธ์ุ และวัคซีนมะเร็งปากมดลูก 9 สายพันธุ์ ซึ่งมีความแตกต่างกันดังนี้
- วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก ชนิด 2 สายพันธ์ุ : เป็นวัคซีนที่สามารถป้องกันเชื้อไวรัส HPV สายพันธุ์ 16 และ 18 ซึ่งเป็นสายพันธ์ุที่ก่อให้เกิดมะเร็งปากมดลูก
- วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก ชนิด 4 สายพันธ์ุ : เป็นวัคซีนที่สามารถป้องกันเชื้อไวรัส HPV ได้ 4 สายพันธ์ุคือ สายพันธ์ุ 6, 11, 16 และ 18 ซึ่งเชื้อสายพันธ์ุที่ 6 และ 11 เป็นสายพันธ์ุที่ทำให้เกิดหูดหงอนไก่ การฉีดวัคซีนชนิด 4 สายพันธ์ุจะช่วยป้องกันการเกิดหูดหงอนไก่ได้ด้วย
- วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก ชนิด 9 สายพันธุ์ : เป็นวัคซีนที่สามารถป้องกันเชื้อไวรัส HPV ได้ 9 สายพันธ์ุคือ สายพันธ์ุ 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 และ 58 จากการศึกษาสาเหตุของการเกิดโรค และมะเร็งจากเชื้อไวรัส HPV ต่างๆ พบว่า วัคซีนมะเร็งปากมดลูก 9 สายพันธุ์ ครอบคลุมสาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูกได้ถึง 90% และมีประสิทธิภาพในการป้องกันการเกิดรอยโรคก่อนเกิดมะเร็งปากมดลูก มะเร็งปากช่องคลอด และมะเร็งผนังช่องคลอดที่เกิดจากเชื้อไวรัส HPV สายพันธุ์ 31, 33, 45, 52 และ 58 ได้ถึง 97% ในกรณีที่ไม่ได้รับเชื้อ HPV มาก่อน
ทั้งนี้ ผู้ชายก็สามารถรับวัคซีน HPV ได้ เพราะสามารถป้องกันการเกิดโรคหูดหงอนไก่ โรคมะเร็งทวารหนัก มะเร็งที่ช่องปากและคอได้ด้วย เนื่องจากเชื้อไวรัส HPV สามารถติดต่อกันได้ผ่านการมีเพศสัมพันธ์ในทุกช่องทาง ทั้งทางอวัยวะเพศ ทางปาก และทางทวารหนัก ซึ่งถ้าหากไม่ป้องกันด้วยการสวมถุงยางอนามัย ก็อาจเสี่ยงติดเชื้อ HPV รวมถึงโรค STDs คือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ ได้ด้วย
เกร็ดสุขภาพ : มะเร็งปากมดลูก วัคซีนแต่ละแบบจะสามารถป้องกันการเกิดมะเร็งปากมดลูกได้ 70% เพื่อประสิทธิภาพสูงสุดของวัคซีน ควรได้รับวัคซีนในวัยที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ุมาก่อน อย่างไรก็ตาม แม้จะมีเพศสัมพันธ์มาแล้ว ก็สามารถรับวัคซีนได้ ซึ่งฉีดวัคซีนได้ตั้งแต่อายุ 9 ปีขึ้นไป (อายุที่เหมาะสมคือ 11 – 12 ปี) โดยประสิทธิภาพของวัคซีนจะสามารถป้องกันได้สูงสุดหากฉีดในช่วงอายุ 9 – 26 ปี และฉีดได้แม้จะอายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไป อย่างไรก็ตาม วัคซีนสามารถป้องกันเชื้อได้บางสายพันธ์ุ ซึ่งยังมีเชื้อ HPV สายพันธ์ุอื่นๆ ที่อาจก่อให้เกิดมะเร็งปากมดลูกได้ ดังนั้น การตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกเป็นประจำเมื่ออายุ 30 ปีขึ้นไป ก็จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูกได้อีกทางหนึ่ง
มะเร็งปากมดลูก วัคซีน มีวิธีการฉีดอย่างไร
มะเร็งปากมดลูก วัคซีนป้องกันมะเร็งชนิดนี้ จะฉีดเข้าบริเวณกล้ามเนื้อต้นแขน หากฉีดตั้งแต่อายุ 9 – 14 ปี จะฉีดเป็นจำนวน 2 เข็มเท่านั้น โดยเว้นระยะห่างการฉีดเข็มที่ 1 และ 2 ประมาณ 6 เดือน และถ้าหากมีอายุมากกว่า 15 ปีขึ้นไป จะต้องได้รับวัคซีนเป็นจำนวน 3 เข็ม โดยวัคซีนเข็มที่ 2 จะห่างจากการรับวัคซีนเข็มแรก 1 – 2 เดือน และวัคซีนเข็มที่ 3 จะห่างจากการรับวัคซีนเข็มที่ 2 เป็นระยะเวลา 6 เดือน ทั้งนี้ ควรรับวีคซีนให้ครบโดสภายใน 1 ปี เผื่อประสิทธิภาพในการป้องกันสูงสุด
เกร็ดสุขภาพ : แม้จะมีแฟนเพียงคนเดียว หรือมีคู่นอนเพียงคนเดียว ก็มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อไวรัส HPV เนื่องจากเชื้อ HPV สามารถติดต่อได้ง่าย ทั้งยังไม่แสดงอาการ ซึ่งมีความเป็นไปได้ว่าแฟนหรือคู่นอนของเราอาจเคยได้รับเชื้อ HPV มาก่อน การฉีดวัคซีนป้องกันจึงมีความปลอดภัยมากกว่า ทั้งนี้ แม้เคยได้รับเชื้อ HPV มาแล้ว การฉีดวัคซีนก็ยังสามารถป้องกันเชื้อ HPV สายพันธุ์อื่นๆ ที่ยังไม่เคยติดมาก่อนได้ ทั้งยังป้องกันการได้รับเชื้อซ้ำอีกด้วย
คำแนะนำในการฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก
ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนนั้นมีน้อยมาก ส่วนใหญ่จะเป็นอาการที่เหมือนกับการได้รับวัคซีนชนิดอื่นๆ เช่น มีอาการปวด บวม แดงเล็กน้อยบริเวณที่ฉีด หรือมีไข้ต่ำในบางราย หลังฉีดวัคซีนแนะนำให้นั่งพักสังเกตอาการประมาณ 30 นาที ก่อนกลับบ้าน เพื่อสังเกตความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นได้ ซึ่งก่อนจะไปฉีดวัคซีนก็ให้พักผ่อนอย่างเพียงพอ เพื่อเตรียมร่างกายให้แข็งแรงก่อนได้รับวัคซีน หากป่วยหรือมีไข้ควรพักรักษาให้หายดีก่อน และถ้าหากมีโรคประจำตัวหรือแพ้ยาชนิดใด ควรแจ้งเจ้าหน้าที่ให้ทราบก่อนรับวัคซีนทุกครั้งค่ะ
ทั้งนี้ หากมีการตั้งครรภ์ ไม่แนะนำให้ฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูก จนกว่าจะคลอดบุตรเรียบร้อย กรณีที่มีการตั้งครรภ์ในระหว่างการฉีดวัคซีนเข็มที่ 2 หรือ 3 ควรหยุดการฉีดวัคซีนไปก่อน และกลับมาฉีดเข็มต่อไปหลักจากคลอดบุตรแล้วโดยที่ไม่ต้องเริ่มต้นฉีดเข็มแรกใหม่ สำหรับผู้ที่อยู่ในระยะให้นมบุตร สามารถฉีดวัคซีนชนิดนี้ได้ค่ะ
มะเร็งปากมดลูก วัคซีนป้องกัน ราคาเท่าไหร่ ฉีดได้ที่ไหนบ้าง ?
ค่าใช้จ่ายในการฉีดวัคซีนนั้น มีอยู่หลายราคาด้วยกัน ขึ้นอยู่กับชนิดวัคซีนที่ต้องการฉีด ว่าต้องการฉีดชนิด 2 สายพันธ์ุ 4 สายพันธ์ุ หรือ 9 สายพันธ์ุ และขึ้นอยู่กับสถานพยาบาลที่ต้องการไปใช้บริการ โดยเฉลี่ยแล้ว ค่าใช้จ่ายจะเริ่มตั้งแต่ 6,000 บาท สำหรับ 2 สายพันธ์ุ ไปจนถึงประมาณเกือบ 20,000 บาท สำหรับวัคซีนมะเร็งปากมดลูก 9 สายพันธุ์ ปัจจุบันโรงพยาบาลและสถานพยาบาลขนาดใหญ่หลายๆ แห่งมีบริการฉีกวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกอย่างแพร่หลาย หากใครสนใจ ก็สามารถสอบถามข้อมูลที่โรงพยาบาลใกล้บ้านได้เลยค่ะ
สำหรับคนที่กำลังหาข้อมูลการฉีดวัคซีนอยู่ มะเร็งปากมดลูก วัคซีนมีกี่แบบ มีกี่ชนิด จะต้องฉีดแบบไหน ฉีดได้เมื่อไหร่ ก็คงจะได้ข้อมูลกันไปเรียบร้อยแล้ว ซึ่งอย่างที่กล่าวไปว่า มะเร็งปากมดลูกนั้นมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อไวรัส HPV หากได้รับวัคซีนป้องกันก่อน ก็จะช่วยลดโอกาสในการติดเชื้อ และช่วยลดโอกาสในการเกิดโรคมะเร็งชนิดนี้ได้ ซึ่งสามารถฉีดได้เลยหากมีอายุมากกว่า 9 ปีขึ้นไป ไม่ว่าจะเพศชายหรือเพศหญิง ทั้งนี้ หากมีอายุมากกว่า 26 ปีก็ยังสามารถฉีดได้ แม้จะเคยมีเพศสัมพันธ์มาก่อนหรือไม่ก็ตาม แนะนำว่าให้ฉีดป้องกันเอาไว้ก่อนนะคะ นอกจากนี้ การมีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัยด้วยการสวมถุงยางอนามัย และรักษาความสะอาด ดูแลสุขอนามัยของระบบสืบพันธ์ุอยู่เสมอ ก็จะช่วยลดโอกาสในการติดเชื้อ HPV รวมถึงช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ อย่าง HIV อีกด้วยค่ะ (อ่านเพิ่มเติม โรคเอดส์ เกิดจากเชื้อโรคชนิดใด)
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : bpksamutprakan.com, samitivejhospitals.com, nci.go.th, bangkokhospital.com, plannedparenthood.org, cdc.gov
Featured Image Credit : freepik.com
ติดตามเราได้ที่ … เฟสบุ๊ค : เกร็ดสุขภาพ
